Auteur: Griet op de Beeck

Genre: Psychologische roman

Jaar: 2013

 

Samenvatting

Er zijn vijf vertellers in de ik-vorm die allemaal een deel van het verhaal vertellen..
Lou is het twaalfjarige meisje dat er op school niet helemaal bijhoort. Vooral de verschrikkelijke Vanessa zit haar dwars. Het gaat wat beter als ze Vanessa bij het shoppen betrapt op diefstal. Ze krijgt dan meer macht op het meisje die haar ineens in de buurt wil hebben. Lou spreekt steeds over de ramp die zich voltrokken heeft, maar als lezer weet je nog niet wat daarmee wordt bedoeld. Lou wordt uitgenodigd op een schoolfeest, maar ze ziet dan dat Vanessa haar vriendje Menno in haar macht heeft. Ze besluit de volgende dag te spijbelen en dat valt op. Dan besluit Lou een boekje over Vanessa open te doen op school en het meisje wordt opgepakt. Lou vreest wraak en gaat naar een andere school.  Daar heeft ze al meteen een nieuw vriendinnetje June.

Lou's moeder, Elsie,  heeft niet zo'n goed huwelijk met Walter. Ze is heel  knap, volgens de omgeving. Ze ziet wat in de artiest  Casper en na een eerste afspraak gaan ze helemaal los in bed. Elsie krijgt een revival. Toch speelt ze af en toe het spelletje hard-to-get. Casper vindt dat verschrikkelijk.  Eva geeft Elsie aan dat ze voor zichzelf moet kiezen. na de dood van Eva kiest Elsie dan ook voor Casper. Ze laat haar gezin in de steek.

Haar jongere zus Eva heeft het wat minder goed getroffen. Ze is naarstig op zoek naar een relatie, maar omdat ze er niet zo goed uitziet en dik is, gaat dan niet lukken. In de gevangenis waar ze werkt, ontmoet ze een jonge gedetineerde maar van haar baas mag ze daar niets mee. Ze moet wachten totdat hij vrij komt. Ze ontmoeten elkaar een keer, maar daarna is ook die relatie met de jongere man over.
Als ze een internetdate heeft met een op het oog keurige man ontpopt die zich als een liefhebber van sado-masochisme maar Eva heeft  van "50 tinten grijs "  geen hoge pet op. De man is daarna verschrikkelijk bruut. 
Het leven is voor Eva die altijd klaar staat om anderen te helpen niet gemakkelijk. Ze besluit dan ook om van een appartementencomplex van 80 meter hoog te springen. 

Hun beider vader Jos heeft een restaurant, maar kan zelf niet van de drank afblijven. Zijn vrouw Jeanne is geen gezellige tante, dus kan drank uitkomst bieden. Hij hoort al aan het begin dat zijn toch al niet voor het geluk geboren broer Karel aan kanker zal overlijden. Hij  loopt met een geheim rond. Hij heeft namelijk zijn neefje Victor per ongeluk tot kasplantje gereduceerd, maar niemand in de familie weet dat hij toen dronken achter het stuur zat. Hij heeft daarna de financiën voor zijn broer en neefje goed geregeld. Karel sterft, de begrafenis is een sof en dronken als Jos is, scheldt hij de vrouw van Karel ook nog eens uit. Als Eva sterft heeft Jos veel verdriet.

Casper is de laatste verteller: hij is kunstenaar en helemaal gek op Eva. Zijn vrouw Merel  laat hem nogal vrij. Hij heeft een zoon Willem,
Onbeholpen banen de personages zich een weg door het leven, voortdurend in strijd met de wereld en zichzelf. Allemaal op zoek naar een vorm van geluk, erkenning of wat dies meer zij. Casper en Elsie ontmoeten elkaar en hebben een geweldige seksuele relatie. Toch is hij vertwijfeld over de houding van Elsie. Maar hij is aan het einde erg blij dat ze bij hem wil komen wonen. Hij vindt haar een lekker wijf.
Sommige stukken van het familieverhaal worden door verschillende personen verteld, waardoor er soort parallelvertelling ontstaat. 

 

Personages

Casper
Casper is het lief (/minnaar) van Elsie. Ook zijn huwelijk met Merel loopt dood en hij zegt dat hij veel van Elsie houdt, Hun seks is hemels en hij wil graag dat ze bij hem komt. Ze laat hem een tijdje bengelen, maar in het laatste hoofdstuk staat ze bij hem op de stoep.

Eva
Eva voelt zich eenzaam. Ze wil altijd iedereen helpen (vgl. de passage met de gevangene die ze moet bewaken) Ze mag dat niet van haar directie en zoekt hem daarna pas op nadat hij vrij gekomen is. Maar hij laat haar net zo eenvoudig in de steek en vallen. Dat overkomt Eva altijd bij andere mannen. Die maken misbruik van haar. Op den duur kan ze er niet meer tegen: ze heeft verdriet en is erg eenzaam. Ze besluit daarom van een hoge flat af te springen.

Elsie
Elsie is niet gelukkig in haar huwelijk met de nefroloog Walter die veel ouder en saaier is. Ze ontdekt in de seksualiteit met Casper een nieuwe hemel, ver boven de zevende en verlaat haar gezin om zich definitief bij Casper te voegen. Ze kiest na de zelfmoord van Eva voor zichzelf.

Jos
Jos is eigenaar van een restaurant, maar hij lust graag een borrel. In feite is hij alcoholist en hij heeft onder invloed van drank een ongeluk bij zijn neefje veroorzaakt. Hij steunt zijn broer en diens gezin echter wel. Hij haat zijn vrouw die het er dan ook wel naar maakt. Als Eva zelfmoord heeft gepleegd, vertelt hij over zijn verdriet.

Jeanne
Jeanne is geen leuke vrouw voor Jos. Ze is een babbelaarster, roddelaarster en erg egoïstisch (zie ook de citaten) Als Karel doodgaat, wil ze eigenlijk liever niet dat Jos haar schoonzus nog langer financieel helpt. Verder heeft ze graag zelfmedelijden en is ze zelfs jaloers op haar dochters. Jos is van al die dibngen aan de drank gegaan.

Lou
Lou is een pubertje dat op school gepest wordt. ze is de dochter van Elsie. Ze ziet dat het huwelijk tussen haar vader en moeder niet goed is. Op school wordt ze gepest en dat vindt ze verdrietig. Ze wordt vooral getreiterd door Vanessa. Het houdt op wanneer ze ziet dat Vanessa steelt. ze krijgt dan macht en vertelt dat op een keer aan de directie van school. het is eigenlijk een wraakactie omdat Vanessa zoent met de jongen op wie ze zelf verliefd is.

Walter
Walter is nefroloog (nierspecialist) en een saaie man. Hij besteedt niet veel aandacht aan Elsie en de kinderen. Hij is twaalf jaar ouder dan Elsie. Ze begint naar andere mannen (Casper) te kijken.

 

Thematiek

Zin van het bestaan / zin van het leven
Alle personages/vertellers zijn op zoek naar de zin van het bestaan of de zinvolheid van het leven. Ze leven in hun eigen stramien. Lou wordt op school gepest, alcoholist Jos is belast met het verleden, Elsie en Casper plegen met elkaar overspel en Eva is een schat van een mens die iedereen wil helpen, maar zelf door haar uiterlijk niet aan een vaste relatie kan komen. Zo gaan ze tobbend op weg door het leven.

 

Motieven

Zelfmoord
Eerst doet Elsie een poging tot zelfmoord, als ze in de auto stapt en met onverantwoorde snelheid over de weg scheurt, maar ze redt het. Langzamerhand wordt aan het einde duidelijk dat de eenzame Eva door middel van een sprong uit een hoog appartementencomplex (80 meter) een einde aan haar leven maakt.

Verdriet
Verdriet is een belangrijk motief in deze roman. Er zijn vele vormen van verdriet. Lou wordt op school gepest, Eva heeft verdriet om haar eenzaamheid en het gebrek aan mannen, Elsie heeft verdriet omdat ze haar gezin in de steek moet laten en ook Casper heeft datzelfde verdriet. De moeder van Victor heeft verdriet om haar gehandicapte zoon. Jos en Jeanne hebben verdriet om hun dochter Eva die zelfmoord heeft gepleegd.

Pesten op school
Lou wordt op school gepest en dat houdt aan totdat ze macht over Vanessa krijgt. Toch gaat ze naar een andere school.

Verraad
Lou verraadt aan de directie op school dat Vanessa een kleptomane is. Die wordt dan ook opgehaald en Lou vreest dat Vanessa wraak zal nemen.

Eenzaamheid & isolement
In deze roman zijn enkele personages erg eenzaam. Dat geldt in de eerste plaats voor Eva, die niet zo heel knap en aantrekkelijk is, graag een man wil, maar alle dates lopen op niets uit. Ze maakt een einde aan haar leven, Maar ook haar vader is in feite een eenzame man, die met een vrouw getrouwd is die almaar babbelt, waar hij slecht tegen kan. Ze heeft verder overal kritiek op en Jos stort zich daarom maar in de alcohol.

Familiegeheim
Het familiegeheim is dat Jos in het verleden toen hij dronken achter het stuur zat zijn neef Victor heeft overreden die daardoor ernstig gehandicapt is en eigenlijk alleen maar kwijl produceert. Jos heeft wel de financiële problematiek van het gezin opgelost en zal ook na de dood van zijn broer blijven doen.

Kindertijd & kinderleed
Lou is twaalf jaar en is niet geliefd op school. Ze wordt vooral gepest door Vanessa, maar ze krijgt wat meer macht als ze weet dat Vanessa lange vissers heeft.

Overspel
Zowel Elsie als Casper zijn getrouwd maar hebben in een verpletterende seksuele aantrekkingskracht elkaar gevonden. Ze besluiten er aan het einde mee door te gaan en hun gezin in de steek te laten. Ze kiezen voor zichzelf en voor elkaar.

Alcoholproblemen
Jos heeft een alcoholprobleem. Om aan het gekwebbel en gebabbel van zijn vrouw te ontkomen heeft hij zich in de alcohol gestort. Dat probleem is niet minder geworden nadat hij zijn neefje Victor heeft aangereden.

Ongelukkige liefdesrelatie
Eva probeert hardnekkig aan een relatie te komen. Maar ze heeft haar figuur niet mee en dat levert of wel eens een teleurstelling op. Een keurige internetdate loopt uit op een sm-voorstel. Ook de drie andere liefdesrelaties in de roman zijn niet gelukkig: Elsie-Walter, Casper-Merel en Jos-Jeanne. De laatste heeft alleen een oplossing gevonden in de drank. Maar ja, die maakt toch ook meer kapot....

Hoop
Ondanks het vele verdriet in het verhaal blijven enkele personages hoop koesteren. Lou doet dat als ze naar een nieuwe school gaat en meteen ene vriendinnetje krijgt, June. Elsie en Casper vinden nieuwe hoop in een nieuwe relatie met elkaar. Lou ziet dat haar moeder opgefleurd is. Ze vindt ook haar steun in de muziek . Bijvoorbeeld met Johnny Cash met "I walk the line."

 

Titelverklaring

De titel komt in de tekst letterlijk voor:
"Toen ze klaar was met luisteren zei ze dat ze dacht dat geen enkele jongen haar ooit zou willen kussen. Ik zei dat ik zeker was van wel. En dat  dat vast ook niet meer lang zou duren. Hoe dat voelde, toen ik voor de eerste keer een jongen had gekust, dat wou ze weten. "Dat was fantastisch ", zei ik "vele hemels boven de zevende ."  Daar moest Lou ook weer om lachen. (blz. 224)

De titel verwijst indirect naar het gezegde: in de zevende hemel zijn, wat betekent dat je je gelukkig vult. Als je een jongen kust, betekent dat dat je je heel erg gelukkig  voelt. Meisjes in de leeftijd van Lou kijken daar natuurlijk erg naar uit.

 

Structuur & perspectief

Griet op de Beeck gebruikt voor haar roman een beproefde  structuur: per hoofdstuk krijgt één van de vijf personages in de ik-vorm het woord. Die naam wordt dan boven het subhoofdstuk aangegeven.  In het begin is het even zoeken voor de lezer, je moet ook wel eens teruglezen.
De personages zijn allemaal  op de een of andere manier met elkaar verbonden (familie, vriendschap, liefde. Ze vertellen over hun ervaringen; soms onderbroken door een gedachte of herinnering. Deze  multiperspectivistische  structuur levert het voordeel op dat  de personages niet alleen over zichzelf vertellen, maar ook over elkaar en over door hen samen beleefde gebeurtenissen. Dat zou kunnen leiden tot tegenstrijdige informatie en conflicterende  feitenweergaven, maar de vertellingen  lopen bij Op de Beeck vlekkeloos  naadloos in elkaar over:  dat zou spannender gekund hebben. 
De vijf vertellers doen dat overigens in 11 genummerde en getitelde hoofdstukken.  Die titels zijn vaak citaten uit het hoofdstuk dat volgt. 
Er zijn ook enkele subhoofdstukken die geen ik-verteller hebben maar in een dialoogvorm worden gepresenteerd. Er wordt dan aangegeven wie spreekt:  dat is drie keer het geval met Elsie en Casper en één keer tussen Elsie en Eva. Je krijgt dan alleen de directe rede te lezen, als ware het een script van een toneelstuk of een film.

 

Decor

Het decor van de roman is Vlaanderen, maar er wordt verder  niet gedetailleerd vertelt waar het verhaal zich precies afspeelt.